Monety bulionowe to inaczej monety lokacyjne lub inwestycyjne. Podobnie jak w przypadku sztabek złota, ich wartość określana jest na podstawie zawartości kruszcu. Z tego artykułu dowiesz się, co to jest bulionizm i jaki jest jego związek z monetami, a także poznasz najpopularniejsze monety bulionowe. 

Co to jest bulionizm? 

U schyłku średniowiecza bardzo intensywnie rozwijał się handel, który wpływał na zwiększające się zapotrzebowanie na pieniądz. Duża emisja monet wykonanych ze złota sprawiła, że eksploatowane dotychczas złoża kruszców szlachetnych zaczęły się wyczerpywać. Emisja pieniądza zmniejszyła się, a państwa zaczęły wprowadzać zakazy wywozu kruszców (poszukiwania nowych złóż metali szlachetnych doprowadziły m.in. do odkrycia Ameryki i morskiej drogi do Indii). Pod wpływem takich obostrzeń, w społeczeństwie umacniało się przekonanie, że ilość zgromadzonego złota i srebra jest wyznacznikiem bogactwa danego kraju. 

Doprowadziło to do powstania bulionizmu (od angielskiego słowa bullion, które oznacza sztabki złota lub srebra), którego zwolennicy bogactwo utożsamiali z posiadaniem szlachetnych kruszców: złota i srebra. Zwolennicy bulionizmu nie doceniali roli produkcji krajowej. Taki rodzaj polityki prowadzony był w większości krajów Europy. Na podstawie bulionizmu powstał merkantylizm, czyli system polityki gospodarczej spopularyzowany na przełomie XVI i XVII wieku. 

Popularność merkantylizmu osłabiła się wraz z rozwojem konkurencyjnych teorii ekonomicznych:  teorii niewidzialnej ręki rynku oraz klasycznej szkoły ekonomii.

Co to jest moneta bulionowa? 

Moneta bulionowa wykonana jest ze szlachetnego materiału – najczęściej ze złota, ale w sprzedaży dostępne są też produkty wykonane ze srebra, platyny lub palladu. Nazwa pochodzi od bulionizmu, ponieważ takie monety bite są wyłącznie w celach inwestycyjnych.  Aby moneta bulionowa mogła być traktowana jako inwestycyjna, musi być wybita po 1800 roku w złocie próby 900 lub wyższej. Waga monet bulionowych wyrażana jest w uncjach trojańskich (1 uncja trojańska = 31,1 gramów). Na monecie wybite są następujące informacje: waga, oznaczenie kruszcu i jego próby, a także rok produkcji. Współczesne monety bulionowe często posiadają wybity nominał, ale zdarzają się wyjątki (np. Krugerrand), jednak ich wartość determinuje przede wszystkim zawartość kruszcu. 

Monety bulionowe nie posiadają ograniczonego nakładu, jak ma to miejsce w przypadku monet okolicznościowych i kolekcjonerskich. Najczęściej nakład uzależniony jest od aktualnego popytu. Monety bulionowe są złotem inwestycyjnym, dlatego stanowią alternatywę dla sztabek złota. 

Krugerrand – pierwsza moneta bulionowa 

Krugerrand to pierwsza na świecie złota moneta inwestycyjna. Wybijana jest w Republice Południowej Afryki, a jej nazwa pochodzi z połączenia nazwiska Paula Krugera (prezydenta Republiki Południowoafrykańskiej w latach 80. i 90. XIX wieku) i waluty RPA – Rand. Krugerrandy są prawnym środkiem płatniczym w RPA (przez ten fakt do 1980 roku stanowiły blisko 90% wszystkich monet bulionowych na świecie), jednak obecnie nie są używane w obrocie pieniężnym. Aktualnie jest to najpopularniejsza moneta bulionowa na świecie, która daje gwarancję natychmiastowej odsprzedaży niezależnie od sytuacji panującej na świecie. Cena monety nieustannie zwiększa się i od 1967 roku (data rozpoczęcia produkcji).

Krugerrandy są wybijane z 22-karatowego złota  (próby 916). Swój charakterystyczny pomarańczowy kolor moneta zawdzięcza niewielkiej domieszce miedzi (8,333%). Początkowo wybijano jedynie monety o masie jednej uncji trojańskiej (31,1035 gramów). Od 1980 roku są też dostępne monety o wadze 1/2, 1/4 i 1/10 uncji trojańskiej. 

Najpopularniejsze monety bulionowe 

Do pozostałych najpopularniejszych, powszechnie rozpoznawalnych na całym świecie, monet bulionowych należą: 

• Amerykański Orzeł – to druga, obok Krugerranda, najpopularniejsza moneta bulionowa na świecie. Emitowana jest od roku 1986 przez US Mint. Jej nazwa nawiązuje do złotej dwudziestodolarówki, monety obiegowej, bitej do 1933 roku w Stanach Zjednoczonych, która nazywana jest “Double Eagle”. Moneta bita jest ze stopu złota z domieszką srebra i miedzi, dzięki czemu jest bardziej odporna na uszkodzenia.
• Kanadyjski Liść Klonowy – jedna z wiodących na świecie złotych monet bulionowych. Jest to pierwsza moneta inwestycyjna, która została wybita w złocie próby 999,9. W 2014 roku Kanadyjska Mennica Królewska wprowadziła do monety grawerowane laserowo detale zabezpieczające, a w 2015 roku tło monet zaczęto pokrywać strukturą radialnych promieni. Te innowacyjne rozwiązania sprawiły, że jest to obecnie moneta o najwyższym na świecie poziomie zabezpieczeń. 
• Chińska Panda – ta moneta bulionowa wybijana jest przez Chińską Republikę Ludową od 1982 roku. Przedstawiony na monecie wizerunek pandy zmienia się w każdym roku, dlatego jest również atrakcyjna dla kolekcjonerów. Zastosowanie zaawansowanej metody grawerunku sprawia, że na wizerunku pandy widoczne są jasne i ciemnie odcienie futra. 
• Filharmonicy Wiedeńscy – przez wiele osób uważana jest za najpiękniejszą monetę bulionową. Nazwa pochodzi od uznanej na świecie orkiestry. Jest to jedyna europejska złota moneta bulionowa, która jest denominowana w euro. Jej rozpoznawalność i status środka płatniczego gwarantuje płynność i bezpieczne lokowanie kapitału. 
• Britannia – ta moneta jest pełnoprawnym środkiem płatniczym w Wielkiej Brytanii. Jej nominał to 100 funtów brytyjskich. Duża popularność i rozpoznawalność wpływa na płynność i akceptację w transakcjach handlowych. 
• Australijski Kangur – ze względu na swoją jakość wykonania i unikalne wzornictwo, jest to moneta bardzo ceniona przez kolekcjonerów. Wykonana została z 24-karatowego złota i jest jedną z najlepiej sprzedających się monet bulionowych na świecie. 

Chcesz dowiedzieć się więcej o monetach bulionowych? Skorzystaj z pomocy naszych ekspertów! Napisz lub zadzwoń – niezbędne dane znajdziesz w zakładce Kontakt.